Theo khoản 16 điều 3 Luật đất đai năm 2013 quy định rõ: "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu gắn liền với đất". Điều này đồng nghĩa với việc nhờ người khác đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không được pháp luật thừa nhận, không có hành lang pháp lý cụ thể và cũng không được pháp luật bảo vệ.

Hành vi này mang lại rủi ro cao. Tuy nhiên, nhiều người vẫn áp dụng nó là vì chính sách mua nhiều được hưởng chiết khấu hoặc người đứng đại diện mua có những lợi thế nhất định trong việc mua bán bất động sản. 

Như vậy, nếu một lúc nào đó, người đứng tên hộ này "trở mặt" muốn chiếm đoạt tài sản đó là của mình thì thủ tục để chứng minh việc nhờ đứng tên hộ tài sản khá phức tạp và loằn ngoằn. Người chủ sở hữu thật phải chuẩn bị các tài liệu, chứng cứ bao gồm: Văn bản ghi nhận thỏa thuận của 2 bên về việc nhờ đứng tên, người làm chứng; biê lai trả tiền sử dụng đất lúc đó; ai là người sử dụng thửa đất đó từ lúc mua... Khi có được các chứng cứ trên thì Tòa án sẽ xem xét các tình tiết để giải quyết vụ việc một cách thỏa đáng nhất, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên.

Những lưu ý khi nhờ người đứng tên nhà, đất

Thứ nhất, nên chọn những người tin tưởng, thân thiết để nhờ cậy việc đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuyệt đối không thỏa thuận miệng mà hai bên cần phải lập một văn bản thỏa thuận với các nội dung quan trọng như:

- Thời điểm phát sinh, mục đích lập văn bản thỏa thuận, thông tin cơ bản của 2 bên tham gia thỏa thuận

- Nội dung thỏa thuận: Hai bên thỏa thuận về việc nhờ cậy/thuê người đứng tên hộ trên Giấy chứng nhận là có tồn tại.

- Trường hợp thuê hoặc nhờ vả người khác đứng tên hộ và có trả phí, trong văn bản thỏa thuận phải ghi rõ các điều khoản liên quan đến số tiền cần thanh toán (chi phí, thù lao đứng tên), nhằm thể hiện rõ đây là một công việc có lợi ích vật chất và cả hai bên đều đã đồng thuận.

- Các điều khoản về chi phí mua bán, xây dựng, thanh toán căn nhà (nếu có)

- Các điều khoản về hoàn trả, chi phí hoàn trả (nếu có)

- Các mức phạt và chế tài.

- Chữ ký đầy đủ của 2 bên và của người làm chứng (nếu có). Văn bản này sẽ là một trong những căn cứ để bạn có thể khởi kiện lên Tòa án nhân dân khi muốn đòi lại mảnh đất nhờ người khác đứng tên mà người đó không trả.

Thứ hai, người nhờ đứng tên cần phải giữ lại hóa đơn/biên lai khi thanh toán tiền mua bán thửa đất đó. Ngoài ra, bạn có thể là người trực tiếp trả tất cả các hóa đơn như: các hóa đơn về sửa chữa, bảo dưỡng, nâng cấp, cải tạo căn nhà hay điện nước mạng, tiền thuế sử dụng đất thậm chí là khoản quỹ của xóm làng... và giữ lại những biên lai đó để chứng minh sau này khi có tranh chấp.

Thứ 3, nếu nhận thấy bên được nhờ đứng tên có dấu hiệu muốn chiếm đoạt tài sản, cần làm ngay đơn gửi đến cơ quan chức năng có thẩm quyền để có biện pháp xử lý kịp thời.